©Kristóf Hölvényi
©Kristóf Hölvényi
Krisi humanitarioek erasandako haurren funtsezko eskubidea eta oinarrizko beharra da hezkuntza. Ezinbestekoa da etorkizun hobea eskaintzeko, haien potentziala erabat garatzeko eta normaltasun eta segurtasun sentsazioa berreskuratu dezaten trebeziak eta babesa eskaintzeko.
Entreculturas eta Alboan lanean ari gara Fe y Alegría eta Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuarekin (JRS) batera erasandako haurrei lagun egin eta artatzeko; horretarako, babeserako eta prebentziorako guneak, eskolarako materiala eta babes finantzarioa eskaintzen zaizkie, haien eskubideak berma daitezen indarkeriatik eta ihesetik urrun.
Bake-akordioa egon arren, Kolonbian gatazka-dinamikak ez dira amaitu eta larriagotu egin dira Venezuelako migrazio-fluxuen ondoriozko krisi humanitario konplexua dela eta; erasan handiena izan duen kolektiboetako bat haurrena izan da.
Gaur egun, Kolonbia da errefuxiatu gehien duen munduko hirugarren herrialdea eta ia 3 milioi Venezuelakoak dira.
Indarkeriaren hazkundeak eta Estatuaren erantzuteko gaitasun mugatuak hainbat behar humanitario eragin dute.
Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuarekin lankidetzan ari gara Buenaventurako komunitate etnikoen eta Cauca Ibarreko beste udalerrien larrialdi-egoerei erantzuteko hezkuntzaren, babesaren eta osasun-zerbitzuetarako sarbidearen bidez. Hezkuntza formalean ari gara lanean, eskoletan babeserako estrategia izan dadin, Kolonbian sinatu duen Eskola Seguruen Protokoloaren ildotik, eta hezkuntza ez formaleko inguruetan ere bagabiltza, haurren segurtasuna eta babesa sustatuz indarrezko erreklutatzerik egon ez dadin eta legez kanpoko jardueretan haurrak erabil ez ditzaten.
©FE Y ALEGRÍA COLOMBIA
©SERGI CÁMARA
©SERGI CÁMARA
Ukrainan gatazka armatua hasi zenetik bi urtera egoera beldurgarria da. Krisi humanitarioak jarraitu egiten du, hainbat familia etxerik gabe daude eta haurren hezkuntzarako sarbidea arriskuan dago.
14 milioi pertsonak baino gehiagok utzi behar izan dute etxea, eta Ukraina barruan eta kanpoan babesa bilatu, indarkeriatik eta segurtasun ezetik ihesi.
Larrialdiak dirauen bitartean, errefuxiatuen eta lekualdatuen beharrak aldatu egin dira eta gure erantzuna ere bai. Hasieran larrialdiko laguntzari eman genion lehentasuna, baina gaur egun epe luzerako ekintzak ezartzen ari gara, haurrek hezkuntzarako eskubidea berreskura dezaten eta familiak harrerako etxeetan integratuko direla bermatzeko, etxebizitza eta lana izateko aukera barne.
Epe luzerako gure erantzunak 5 ekintza-alor ditu eta pertsonak daude erdian: errefuxiatuei harrera egin Europa osoan, haien eskubideak defendatu, haien partaidetza aktiboa sustatu, gizarteratzea bultzatu eta gure lana sarean sartu eta indartu, haien beharrei kalitatezko erantzuna emateko.
©SERGI CÁMARA
©SERGI CÁMARA
©SERGI CÁMARA
Libano da munduan per capita errefuxiatu gehien duen herrialdea eta Siriako 2 milioi errefuxiatu inguru hartzen ditu. Gaur egun eskolara joateko adinean diren Siriako 700.000 haur bizi dira Libanon eta soilik heren batek du tokia eskola publikoan, gaitasun mugatua duelako herrialdeak.
Krisi ekonomiko, politiko eta sozial larria du Libanok, eta areagotu egin da Gazako gatazkaren ondorioz. Segurtasun-egoera oso eskasa denez, eskolak itxi egiten dira noizik eta behin eta Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuaren jarduerak zaildu ditu, hori baita gure bazkidea lurralde hartan.
Kalitatezko heziketa eskuratzeko lanean ari gara, bai eta Libanoko hezkuntza-sisteman sartzeko ahaleginak egiten ere.
Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuarekin batera 3.000 haur, gazte eta helduri laguntzen diegu Baalbek, Bar Elias eta Burj Hammoud eremuetako hezkuntza formaleko 6 eskolatan, hezkuntza ez formaleko zentro batean eta babes psikosoziala eskaintzen dugu 3 zentro sozialen bidez.
©CARMEN MORENO
©JRS Líbano
©JRS Líbano
Tanzanian 248.000 errefuxiatutik gora bizi dira. % 67,4 jatorriz Burundikoak dira; gainerakoak, berriz, Kongoko Errepublika Demokratikotik datoz. Biztanleria osoaren % 55ek 0-17 urte artean dituzte. Horietako ia erdia baino apur bat gehiago dago eskolan izena emanda. Gerrak, bai Burundin bai Kongoko Errepublika Demokratikoan, eskolara joatea eragotzi die 57.142 haurrei.
Tanzaniako esparruetan desgaitasun fisiko edo mentalen bat duten haurrak zenbat diren galdetu dugu. Erantzuna da ez dakitela. Ez dago informazio ofizialik. Daturik ez izate horrek bere kabuz hitz egiten du: desgaitasuna ez da sartzen Tanzaniako esparruetako eragile humanitarioen lan-ikuspegietan.
2021az geroztik, JRSrekin batera lanean ari gara premia bereziak dituzten haurrak eskolatzeko; horretarako, identifikatu egiten ditugu, ikaskuntza errazteko ekipamendu egokiak eskaintzen ditugu (betaurrekoak, gailu akustikoak eta gurpil-aulkiak, besteak beste), irakasleak trebatzen ditugu beharrezko gaitasun pedagogikoak izan ditzaten eta komunitatea sentsibilizatzen dugu premia bereziak dituzten pertsonen eskubideei buruz.
2022az geroztik, gainera, errefuxiatuen nahiz tokiko komunitateko haurren hezkuntza indartzeko konpromisoa ere hartu dugu. Adinean dauden haurren % 21 besterik ez da joaten eskolaurreko ikastetxeetara, eta, hortaz, mugatu egiten dira beste haur batzuekin giro seguru eta babeslean harremanak izateko aukerak, hazteko eta lekualdatzearen ondorioz izandako traumei aurre egiteko beharrezkoak diren gizarte-trebetasunak garatuz. JRSrekin batera lanean ari gara hezkuntza bake-zubia izan dadin errefuxiatuen eta harrera-biztanleen artean.
©JRS
©IRENE GALERA JRS
©JRS
Kongoko Errepublika Demokratikoan dugu munduko krisi humanitario luzeenetako bat. Herrialdean bertan lekualdatutako 6 milioi pertsona baino gehiago daude eta Afrikan herrialdearen barnean lekualdatutako pertsona gehien duen herrialdea da.
Talde armatuen indarkeria ez da amaitu azken 20 urtean eta segurtasun-gabezia oso handia denez, milaka eskola suntsitu dira eta milaka pertsona lekualdatu ere bai. Ondorioz, 2’9 milioi haurrek baino gehiagok hezkuntza-premia larria dute.
Haurrak bereziki kalteberak dira talde armatuen behartutako errekrutatzearen aurrean, eta neskatoek sexu-indarkeria jasateko aukera gehiago dute, bai eskolan, bai eskolarako bidean, eta miliziek bahitu egin ditzakete, borroka egin dezaten, sukaldeko lanak egin ditzaten edo talde armatuetako kideekin ezkontzera behartu ditzaten. Gainera, lekualdatutako pertsonen eremuetan salerosketa eta sexu-esplotazioa jasateko arriskua dute.
JRSrekin batera Masisin gaude, Nord Kivu probintzian (KED ekialdean), guztira 14.800 errefuxiatuen dauden 4 eremutan eta 2 kokalekutan. Eskualde hori Kinshasa hiriburutik urrun dagoenez, Gobernuaren presentzia oso txikia da. Distantzia horren ondorioz, talde armatuak hedatu dira eskualdean, nortasun-gatazken, pobreziaren, lurraren banaketaren eta hustelkeriaren ondorioz.
Lanean gabiltza lekualdatutako haurren hezkuntzarako sarbidea sustatzeko, arreta berezia jarrita neskatoengan. Eskola-materiala, kit pedagogikoak eta eskola-tasetarako finantza-laguntza ematen dizkiegu. Eskola ez da soilik prestakuntza-espazioa, bake-, babes-, inklusio- eta bizikidetza-espazioa ere bada.
©SERGI CÁMARA
©SERGI CÁMARA
©SERGI CÁMARA
Egungo testuinguruak ikusarazten digu, inoiz baino gehiago, dena lotuta dagoela. Hori dela eta, Entreculturas eta Alboan erakundeok tokikoan jartzen dugu arreta, bai eta globalarekin duen loturan ere. Honako hauek lantzen ari gara:
©VÍCTOR ALFONSO
©VÍCTOR ALFONSO
©VÍCTOR ALFONSO
©Sergi Cámara